Geçen hafta İskenderun’da elektrik kesintilerini yazmıştım ve bu yazımda elektrik kesintilerine karşı bireysel ve kamusal çözümleri yazmaya çalışacağım.
Elektrik kesintilerine karşı bireysel çözümlerden en eskisi ya da ilkeli lüks lambası ya da gaz lambası... Ama gazyağıyla çalışan bu eski aydınlatma araçlarını kullanmak isteseniz de gazyağı bulmakta bir zorlanırsınız. Aydınlatma aracı olarak daha modern şarjlı led ampuller çıktı. Doğal olarak daha temiz. Elektrik kesintilerinde dört saate kadar ışık verip sizi aydınlatabiliyor. İki ampul kullanıp birini yedekte tutarsanız sekiz saat aydınlanırsınız. Ama her ikisi de sadece aydınlatma için ve kısa süreliğine...
Bugün ihtiyaçlarımız sadece aydınlatma ile bitmiyor. Buzdolabı, kışın ısıtma yazın klima ihtiyaçları, internet, cep telefonu, TV gibi iletişim araçları da bugün vazgeçilmez ihtiyaçlar oldu. Uzun süreli kesintilerde bunları nasıl çözeceğiz? Ki bir günden fazla süren kesintileri de görüyoruz. Bunlar için ilk akla gelen jeneratör oluyor genellikle... Jeneratör akaryakıtla çalışıyor ve bu fosil yakıt hem gürültülü hem de çıkardığı gazla çevreyi kirletiyor ve akaryakıt dışarıdan dolarla alındığı için devamlı zamlı alınıyor. Maliyeti yüksek oluyor. Savaşlar, felaketler nedeniyle yollar kapandığında temin etme zorluğu da çabası.
Çevreci çözüm olarak güneş enerjisi ve rüzgâr enerjisini de bireysel tercih olarak kullanma olanağımız var. Hatta hem rüzgar, hem güneş paneli ile ortak hat kullanabilirsiniz. Ama hem devamlı güneşiniz hem de rüzgarınızın olması gerek. Bu çözüm de yatırım masrafının pahalı olmasının yanında depolama maliyetinin de pahalı olması gibi sorunları var. Elektriğin çok uzun süre depolanması mümkün olmamaktadır. Yenilerde uzun süre dayanan aküler olsa da onların da maliyeti yüksek olmaktadır. Şehir şebekesinden tamamen bağımsız bir elektrik sistemi mümkün olsa da bu ekonomik olanakları kısıtlı olan emekçi kesimlerin ulaşabileceği hele bir de deprem geçirmiş halkın ulaşabileceği sistemler değildir.
Bugünkü modern çağımızda elektrik, her ev hatta her birey için kaçınılmaz ihtiyaç oldu. Bunun için bireylerin bu ihtiyacı toplumsal olarak karşılanma zorunluluğu ortaya çıkmaktadır. Bunu da kamu adına vergi toplayan devletin görevidir.
Elektriğin depolanma sorununa değinmiştik. Bunun çözümü için var olan enterkonnekte sistemi zaten güneş, rüzgar, doğal gaz, termik ve nükleer santrallerde üretilen elektrik birbirine aynı hatlarda bağlanıp tüm ülkeye verilmektedir. Hatta ülkeler arasında bile bu bağlantılar yapılabilmektedir. Bu üretilen elektriğin kesintisiz ve ulaşılabilir fiyatla, hatta temel ihtiyaçlar için ücretsiz verilebilmesi sağlanmalıdır. Bunun için yetersiz hale gelen trafoların değişmesi, elektrik hatlarının rüzgar vb. dış etkenlerden korunmak için yer altına alınması gerekiyor. Bütün bunların yapılması için de maliyet gerekiyor.
Ünlü bilim adamı Tesla, elektriğin kablosuz naklinin mümkün olduğunu çalışmalarıyla gösterdi. Bununla da tüm topluma ücretsiz elektrik vermeyi amaçlıyordu. Ki bugün kullandığımız cep telefonları, internet, TV ve uzaktan kumanda aleti vb. bu prensibe göre uzaktan enerji nakli ile çalışmaktadır.
Kar amacına göre çalışan sistemin bunları yapması emekçi sınıfların mücadele ve ısrarına kalmaktadır.
